Zapotrzebowania i trendy nieustannie przechodzą modyfikację. Oprócz mody i aspektów wizualnych zmienia się podejście do kreowania obiektów komercyjnych. Odchodzi się od podejścia, iż budynek ma spełniać wyłącznie jedną funkcję.
W związku z dynamiczną sytuacją na rynku coraz więcej inwestorów, przy stawianiu nowych budynków, decyduje się na to, aby spełniały one różne funkcje. Przedsiębiorcy chcą być w stanie przyjąć rezydentów z różnych dziedzin, tym samym dopasowując do nieustannie zmieniającej się rzeczywistości. Tym samym wzrasta stopień ich przewidywalności co do przyszłości i kształtowania się biznesu. Podczas pandemii wiele branż musiało przejść ciężką próbę bądź poddać się gruntownej zmianie niemal z dnia na dzień. Po tych przykrych doświadczeniach przedsiębiorcy wyciągnęli wnioski i od tej pory coraz więcej z nich stawia na tworzenie obiektów multi funkcjonalnych. W związku z rosnącą popularyzacją pracy zdalnej coraz więcej przedsiębiorców przeznacza część lokali na funkcje mieszkalne bądź usługi hotelowe w ramach najmu długoterminowego (Private Rental Sector). Ponadto w obiektach tego typu coraz częściej spotyka się, iż przybierają niemal miejskiego charakteru. Spotkać w nich można zatem zaplecze rekreacyjne z centrum fitness, gastronomię, oraz inne funkcje dodatkowe takie jak notariusz, apteka, sklep spożywczy, piekarnia czy poczta.
Pionierem w tej dziedzinie był budynek 900 North Michigan w Chicago, który wybudowany został w 1989 roku. Już od samego początku wiedziano, że będzie pełnił on pięć funkcji. W budynku znalazło się zatem centrum handlowe, hotel, przestrzenie biurowe, lokale mieszkalne oraz parking podziemny. Obiekty tego typu coraz częściej spotyka się również w Europie i najczęściej są one ulokowane w prestiżowych dzielnicach dużych aglomeracji. Dzięki licznym walorom funkcjonalnym często idącym w parze z niebanalną architekturą są jednymi z najbardziej pożądanych adresów w mieście. Do przykładów takich lokalizacji zaliczyć można Market Hall znajdujący się w Rotterdamie w Holandii. Bezpośrednio pod liczącym 100 tys. m2 apartamentowcem ulokowany został zadaszony bazar miejski z ponad 100 straganami ze świeżymi produktami, a także markety spożywcze, strefa usługowo-gastronomiczna oraz parking, który jest w stanie pomieścić 1200 samochodów.
Kolejnym przykładem wielofunkcyjnego obiektu jest prywatny akademik Collegia znajdujący się w Gdańsku. Z założenia w okresie październik – czerwiec pełni on swoją główną funkcję, natomiast w sezonie letnim zmienia się w hotel z 450 pokojami. Niektórzy studenci wynajmują pokój jedynie na czas nauki, zwalniając pokój w sezonie letnim – mówi Karol Wojtas, członek zarządu Silver Rock.- W wakacje oferujemy najem krótkoterminowy wolnych pokoi, co jest znakomitą okazją do wypróbowania naszego akademika przez przyszłych mieszkańców oraz do pobytu w Gdańsku na bardzo preferencyjnych warunkach, gdyż oferujemy wysoki standard w nowym obiekcie, przy znacznie niższej cenie niż w hotelu o podobnym standardzie. Collegia została stworzona w oparciu o przewidywane potrzeby wynajmujących i tak zaprojektowany, aby mógł się dostosowywać do zmieniających się potrzeb mieszkańców. Co więcej, w związku ze swoją dominującą funkcją ma on do zaoferowania sezonowym turystom znacznie więcej niż hotel. Goście mają do dyspozycji wysokiej jakości sprzęt do ćwiczeń w fitnessroomie, profesjonalne instrumenty w wyciszonym pokoju muzycznym, konsole PlayStation w pokojach do wypoczynku – mówi Karol Wojtas. Na terenie obiektu znajduje się również ogólnodostępny foodcourt o powierzchni 950m2, składający się z czterech zróżnicowanych stref gastronomicznych, kawiarni i baru, w którym często organizowane są wydarzenia kulturalne.
Do przykładów zaliczyć można również Olivia Centre w Gdańsku. Jest to centrum biznesowe wraz z nieoczywistymi funkcjami, które znacznie podnoszą atrakcyjność obiektu na rynku. W roku 2019 powstała tam jedna z największych atrakcji turystycznych miasta – znajdujący się 130 m nad ziemią taras widokowy. Budynek aktualnie pełni przede wszystkim funkcję biurową, ale znajduje się w nim również bistro, kawiarenka i przestrzeń do organizacji koncertów. Miejsce to szybko zdobyło popularność i zostało rozpromowane przez influencerów. Ponadto, na kolejnych piętrach budynku ulokowano tu dwie restauracje, które prowadzi hiszpański mistrz kuchni fine dining Paco Pereza, który jest zdobywcą 5 gwiazdek Michelin. Powyżej ulokowano centrum handlowo-eventowe, które znajduje się 150 m nad ziemią. W roku 2021 z kolei otworzono tam kolejną atrakcję, jakim jest egzotyczny ogród Olivia Garden. Od początku swojego rozwoju Olivia prowadzona jest w sposób bezkompromisowy, zapewniając swoim rezydentom funkcje niedostępne w żadnym innym centrum biznesowym – mówi Bogusław Wieczorek, pełnomocnik zarządu Olivia Centre ds. public relations.- Prestiżowe restauracje, punkt widokowy, boisko do rekreacyjnego uprawiania siatkówki, kluby sportowe czy rejsy jachtami po Zatoce Gdańskiej, które organizowane są dla pracowników naszych rezydentów to wartości dodane dla firm otwierających w Olivii biura. Robimy to z myślą o najbardziej wymagających firmach, liderach w swoich segmentach, które wiedzą, że takie rozwiązania są wartością nie tylko dla ich wizerunku, ale również przewagą konkurencyjną w trakcie rekrutacji, gdy chcą przyciągać najlepszych specjalistów w swoich branżach. Nowopowstałe budynki przyczyniają się do rozwoju lokalnej przedsiębiorczości. Takie działania podnoszą również komfort mieszkańców sąsiadujących dzielnic, którzy mogą korzystać z udogodnień znajdujących się w tych budynkach.- Sytuacja pandemiczna otworzyła więc przed całą branżą zupełnie nowe perspektywy i przyspieszyła jej rozwój – mówi Daniel Ochońko, prezes zarządu Trust Us, firmy specjalizującej się wykończeniu wnętrz obiektów komercyjnych w całym kraju. Warto jednak zaznaczyć, że obiekty wielofunkcyjne zaczęły pojawiać się na zachodzie już kilka lat temu. Jeżeli chodzi o Polskę, to ich dobrym przykładem może być, chociażby Marriott Warsaw - obiekt, który oprócz usług hotelowych oferuje również biura. Znajduje się tu ponadto strefa gastronomiczna oraz centrum handlowe. Trudno jednoznacznie stwierdzić, że wzrost zainteresowania tego typu obiektami urośnie do miana rynkowego trendu, jednak zapytania ofertowe o wyposażenie tego typu obiektów wciąż się pojawiają – podsumowuje.
Fot. IHIL Ivo Ledwożyw
Fot. IHIL Ivo Ledwożyw
Fot. IHIL Ivo Ledwożyw
Fot. Jacek Klejment
Fot. IHIL Ivo Ledwożyw