Gruntownej modernizacji zostanie poddane Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku. Do głównych z założeń należy przygotowanie wystawy łączącej historię z nowoczesnym podejściem do narracji muzealnej. Projekt zainspirowany został modernizmem międzywojennego Gdańska, co podkreśla jego ducha.
Muzeum przejdzie gruntowną modernizację, dzięki czemu zwiększy ono swą powierzchnię użytkową o 60% oraz zostaną udostępnione niedostępne wcześniej piwnice. Całość pozwoli na stworzenie spójnej narracji historycznej odzwierciedlającej losy Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku. Wszystko to jest możliwe dzięki dofinansowaniu z Unii Europejskiej. Nowa aranżacja podkreśli dbałość o detale, jednocześnie wykorzystując potencjał historycznego miejsca, dając możliwość własnej interpretacji przeszłości.
W głównej części ekspozycji znajdzie się prezentacja ówczesnego życia Polaków. Lata 20. i 30. XX wieku były bez wątpienia okresem dynamicznych przemian i narastających napięć narodowościowych. Sala Polonijna będzie miejscem upamiętniającym aktywność polskich organizacji społecznych, edukacyjnych i sportowych, stanowiąc podkreślenie ich roli w budowaniu tożsamości narodowej. – Chcemy, aby ekspozycja przeniosła zwiedzających w realia tamtych czasów. Precyzyjnie zaprojektowane detale, takie jak okienka pocztowe czy stylizowane elementy wystroju, pozwolą lepiej poczuć atmosferę przedwojennego Gdańska – mówi Dorota Terlecka z Biura Kreacja. W projekcie znajdą się liczne nawiązanie do stylistyki modernistycznej. Pojawią się zatem drewniane witryny, emaliowane tabliczki oraz przeszklenia, charakterystyczne dla epoki. Atmosfera przedwojennej poczty zostanie odtworzona w holu wejściowym oraz Sali Pocztowej. Z kolei interaktywne stanowiska pozwolą zgłębić losy mieszkańców miasta.
Jednym z kluczowych punktów wystawy bez wątpienia będzie Sala Konfliktu, w której atmosferę napięcia i narastającej wrogości wobec Polaków. Klimat ten podkreślono za pomocą mrocznych tonacji i surowej stylistyki. W aranżacji znajdziemy także liczne grafiki oparte na nagłówkach niemieckiej prasy oraz eksponaty prezentujące mechanizmy propagandy, których rezultatem były tragiczne wydarzenia z 1 września 1939 roku.
Grozę ataku na Pocztę Polską bez wątpienia oddadzą podziemia muzeum. Symboliczna instalacja oraz wyświetlany w Sali Kinowej film dokumentalny przypomną dramatyczną obronę placówki. – Symboliczne instalacje w piwnicy mają oddać grozę i brutalność tamtego dnia. Ciemne ściany, surowe faktury i przytłumione światło będą przypominać o oblężeniu, odwiedzjący będą mogli wczuć się w sytuację obrońców poczty. Centralnym punktem tej części muzeum stanie się instalacja „Mogiła”, która w metaforyczny sposób odda hołd zamordowanym pocztowcom. Cała ekspozycja podkreśli dramatyzm i niezłomność obrońców, a cytat z Krzysztofa Kamila Baczyńskiego nada miejscu głębię i skłoni do refleksji nad trudną historią Polski – dodaje właścicielka pracowni Biuro Kreacja.
Autorka oprawy graficznej Anita Wasik inspiracje czerpała z archiwalnych materiałów dotyczących polskich placówek pocztowych z lat 20. i 30. ubiegłego wieku. Wystawa będzie utrzymana w ograniczonej palecie barw: czerń, biel i czerwień, podkreślając jej modernistyczny charakter i powagę tematu.– W oparciu o research wizualnych materiałów archiwalnych dotyczących wyglądu polskich placówek pocztowych z okresu dwudziestolecia międzywojennego dobrałam współczesny, ale modernistyczny w charakterze krój pisma Saveur (Arkitype), do tego krojem uzupełniającym został szeryfowy font Clavo autorstwa Michała Jarocińskiego. Na wystawie będzie wiele detali typograficznych będących nawiązaniem do layoutów materiałów drukowanych oraz detali z placówek pocztowych z międzywojnia – począwszy od tabliczek emaliowanych, malowanych ręcznie informacji na okienkach pocztowych, stylizowanych map, a skończywszy na tekstach wprowadzających do kolejnych działów, które swoim układem przypominają afisze z tamtych lat – mówi Anita Wasik.
Muzeum Gdańska otrzymało 7,8 mln zł dofinansowania z funduszy unijnych, zarządzanych przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, na przebudowę i adaptację Muzeum Poczty Polskiej. Całkowity koszt inwestycji wyniesie 11,4 mln zł. Projekt finansowany będzie także z budżetu Miasta Gdańska (1,4 mln zł, pochodzące z odszkodowania za działkę na Westerplatte) oraz środków własnych Muzeum Gdańska (2,1 mln zł). Przewidywane otwarcie zaplanowane jest na 1 września 2026 roku.
Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku, Oddział Muzeum Gdańska
Projekt wystawy: Biuro Kreacja – Dorota Terlecka, Natalia Fierka, Dominika Janowska, Marta Pruszyńska, Denys Durtsev
Projekt graficzny: Anita Wasik
